Λογοθεραπεία
Λογοθραπεία είναι η επιστήμη που ως γνωστικό αντικείμενο έχει την μελέτη, και εφαρμογή επιστημονικών γνώσεων σχετικά με διαταραχές που αφορούν την ανθρώπινη επικοινωνία (λεκτική ή μη), φωνή , ομιλία ,λόγο (προφορικό και γραπτό) μάσησης και κατάποσης.
Η λογοθεραπεία είναι ο επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με την πρόληψη , την έγκαιρη διάγνωση και αποκατάσταση των δυσκολιών που σχετίζονται με δυσκολίες επικοινωνίας, ομιλίας και λόγου , σίτισης και κατάποσης.
Η λογοθεραπευτική αξιολόγηση είναι απαραίτητη όταν παρατηρούνται αποκλίσεις ή καθυστερήσεις στην ανάπτυξη της ομιλίας, δυσκολία στην κατανόηση του προφορικού λόγου, στην επικοινωνία και σε διαταραχές φώνησης και ροής του λόγου.
Ειδικότερα
Όταν οι γονείς παρατηρούν κάποιες συμπεριφορές του παιδιού που δεν τις θεωρούν τυπικές
Όταν τους παραπέμπει ο παιδίατρος
Όταν τους παραπέμπει εκπαιδευτικός
- Καθυστέρηση στην ανάπτυξη αντιληπτικού λόγου
Το παιδί δεν αναγνωρίζει τις έννοιες
Δυσκολεύεται στη εκτέλεση οδηγιών
- Καθυστέρηση στην ανάπτυξη εκφραστικού λεξιλογίου
Το παιδί έχει περιορισμένο λεξιλόγιο για την ηλικία του
Μειωμένη λεκτική παραγωγή σε σχέση με το αναπτυξιακό στάδιο
Όταν το παιδί επικοινωνεί με μη λεκτικούς τρόπους
- Αρθωτικές δυσκολίες
Όταν οι ήχοι της ομιλίας είναι αλλοιωμένοι
Όταν η ομιλία είναι μη καταληπτή και το παιδί γίνεται δύσκολα αντιληπτό από τους οικείους ή από το ευρύτερο περιβάλλον
Όταν οι ήχοι στις λέξεις αντικαθίστανται με άλλους ή όταν υπάρχει παράληψη κάποιον ήχων
Όταν γίνονται παραλεξίες αντιμεταθέσεις φωνημάτων μέσα στις λέξεις
Όταν γίνονται απλοποιήσεις συμπλεγμάτων
- Φωνολογικές δυσκολίες
Όταν το παιδί μπορεί να παράγει όλους τους ήχους της ομιλίας αλλά κάνει λάθη στον προφορικό η στο γραπτό λόγο με αντικατάσταση φωνημάτων
- Διαταραχές ροής
Όταν το παιδί έχει γρήγορο ρυθμό ομιλίας
Όταν κάνει συχνές επαναλήψεις φωνημάτων ,συλλαβών και λέξεων
Όταν εμφανίζονται μπλοκαρίσματα και παρατεταμένοι ήχοι
Όταν παρατηρούνται δευτερογενείς συμπεριφορές όπως ένταση, αποφυγή, συνοφρύωση, ανοιγόκλεισμα ματιών κ.α.
Όταν στα συμπτώματα παρατηρούνται εξάρσεις και υφέσεις
- Πραγματολογικές κοινωνικές δυσκολίες
Αδυναμία έναρξης συζήτησης, διατήρηση θέματος και τερματισμός διαλόγου και
περιορισμένη θεματολογία
Έλλειψη κατανόησης των μη λεκτικών σημάτων όπως αποφυγή ή έλλειψη βλεμματικής επαφής, αντίληψη γλώσσας του σώματος , επικοινωνιακές χειρονομίες
- Γλωσσικές μαθησιακές δυσκολίες
Δυσκολίες στην φωνολογική επίγνωση, φτωχή αποκωδικοποίηση λέξεων, διαχείριση φωνημάτων ,συλλαβών και ήχων , επίγνωση ρίμας, ………
Φτωχή κατανόηση γραπτού λόγου
Φτωχή παραγωγή γραπτού λόγου
Δυσκολίες στην περιγραφική ικανότητα
Δυσκολία στην σειροθέτηση μιας ιστορίας με αρχή μέση και τέλος
Δυσκολίες στην αφηγηματική ικανότητα
Δυσκολία στην μνήμη εργασίας που επιτρέπει την προσωρινή αποθήκευση και χειρισμό πληροφοριών με την εκτέλεση διάφορων καθηκόντων, η οποία συνδέεται στενά με την μάθηση, την κατανόηση και τη επίλυση των προβλημάτων
Ελλείψεις στο λεξιλόγιο, στην σύνταξη και την δομή
- Δευτερογενείς δυσκολίες λόγω νευροαναπτυξιακών διαταραχών
ή ιατρικού ιστορικού
Παιδιά με δυσκολίες αισθητηριακών αναγκών της ακοής, όρασης , αφής , όσφρησης και γεύσης
Παιδιά με σύνδρομα
Παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές , νευροαναπτυξιακές και νευρολογικές βλάβες
Παιδιά με ιστορικό πρόωρης γέννησης, με χαμηλό βάρος γέννησης κ.α.
Η παραπομπή μπορεί να γίνει έπειτα από παρατήρηση ή αξιολόγηση
- Παιδιάτρου /αναπτυξιολόγου
- Παιδοψυχιάτρου
- Εκπαιδευτικού προσχολικής η σχολικής αγωγής
- Ωτορινολαρυγγολόγου
- Άλλοι επαγγελματίες υγείας
Όταν ένα παιδί μικρής ηλικίας δείχνει αυτό που θέλει είναι θετικό διότι έστω και μη λεκτικά επικοινωνεί τις ανάγκες του.
Ωστόσο αναπτυξιακά αναμένουμε την έναρξη του βαβίσματος στους πρώτους μήνες της ζωής του παιδιού
Συγκεκριμένα αναμένουμε:
0 έως 6μηνών : επαναλαμβάνει ήχους η προσπαθεί να τους μιμηθεί , παράγει απλούς ήχους/p/ /b/ /m /
7 εως 12 μηνών :μιμείται ήχους και παράγει συλλαβές η πρώιμες λέξεις, αρχίζει να χρησιμοποιεί πάνω από 4 σύμφωνα και προσπαθεί να παράγει λέξη
13 εως 18 μηνών : εμφανίζει ηχολαλία και μπορεί να παράγει μικρές φράσεις , το εκφραστικό λεξιλόγιο έχει 10 με 20 λέξεις
19 εως 24 μηνών (1,5 εως 2 ετών) : έχει αναπτύξει λεξιλόγιο από 50 έως 100 λέξεις, χρησιμοποιεί τηλεγραφικό λόγο (ουσιαστικό και ρήμα)
2 εως 3 ετών : το εκφραστικό λεξιλόγιο επεκτείνεται άνω των 250 λέξεων , χρησημοποιεί ολοκληρωμένες προτάσεις με (ουσιαστικό, ρήμα και αντικείμενο) , ακόμη χρησημοποιεί άρθρα, προθέσεις, αντωνυμίες, μερικά επίθετα πληθυντικό αριθμό, ο λόγος είναι κατανοητός σε τρίτους περιπου από 50% εως 75%
3 εως 4 ετων : χρησιμοποιεί 4 με 6 λέξεις ανα πρόταση και αρχίζει να εκφράζει συναισθήματα,το εκφραστικό λεξιλόγιο αποτελειται από 800 εως 1.500 λέξεις, ο λόγος είναι κατανοητός σε τρίτους κατά 80% , χρησιμοποιεί πλήθος γλωσσικών δομών
4 εως 5 ετων : χρησιμοποιεί συνθετες προτάσεις 4 με 8 λέξεις με σωστή γραμματική , το εκφραστικό λεξιλόγιο αποτελείται από 900 έως 2000 λέξεις , αφηγείται ιστορίες και απαντά σε ερωτήσεις κατανόησης, ο λόγος είναι κατανοητός από τρίτους κατά 90%
5 έως 6 ετών : το εκφραστικό λεξιλόγιο μοιάζει με αυτό του ενήλικα και είναι κατανοητός από όλους
Τα ορόσημα είναι αυτά που μας δείχνουν τις αποκλείσεις, ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που το παιδί παρεκκλίνει από τα τυπικά στάδια και μετά την ηλικία 2 εως 2, 6 παρατηρείται έκρηξη λεξιλογίου. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να αξιολογηθούν όλοι οι τομείς, να γίνει κλινική παρατήρηση και λήψη ιστορικού από την οικογένειες για να εντοπιστεί η ικανότητα του παιδιού να αναπτύξει ομιλία χωρίς παρέμβαση.
Η παρέμβαση είναι εξατομικευμένη και πάντα προσαρμοσμένη στις ειδικές ανάγκες του κάθε παιδιού. Το πρόγραμμα θεραπείας εξαρτάται από τον βαθμό των δυσκολιών και την απόδοση του παιδιού στο πρόγραμμα παρέμβασης.
Η συχνότητα των συνεδριών λογοθεραπείας εξαρτάται από τον βαθμό των δυσκολίων. Συνήθως το πρόγραμμα είναι μια ή δύο φορές την εβδομάδα.